Higiena jamy ustnej u osób starszych

Wiele Opiekunek osób starszych ma pod opieką leżących Seniorów. Jednym z obowiązków przy leżącym Podopiecznym jest toaleta jamy ustnej, którą wykonujemy według poniższych wskazówek.

U Podopiecznych niesamodzielnych w jamie ustnej tworzą się osady z zaschniętej śliny, resztek jedzenia, złuszczającego się naskórka czy odkrztuszanej wydzieliny. Mycie samych zębów czy protezy zębowej może nie być wystarczające, dlatego Opiekunka osób starszych powinna również wykonywać higienę błony śluzowej wewnątrz jamy ustnej. Jak taka czynność wygląda? Jest nic innego jak delikatnie oczyszczanie wewnętrznej strony policzków, dziąseł oraz języka. Czynność tą wykonuje się na przykład za pomocą patyczków kosmetycznych, szpatułki owiniętej kompresem lub palca owiniętego kompresem. Po zakończeniu czynności higienicznych warto wysmarować wewnętrzną część jamy ustnej gliceryną lub oliwą z oliwek. Czynności higieniczne wykonujemy co najmniej 2 razy dziennie.

Higiena jamy ustnej u Podopiecznego samodzielnego
Krokiem pierwszym jest przygotowanie wszystkich przedmiotów potrzebnych podczas toalety jamy ustnej. Będą to:

  • szczoteczka do zębów
  • pasta do zębów,
  • ręcznik,
  • kubek z wodą lub płyn do płukania jamy ustnej,
  • płaskie naczynie, na przykład nerkowata miseczka.

Wszystkie przedmioty powinny leżeć w zasięgu ręki, na przykład na nocnym stoliku lub krześle. Przed wykonaniem czynności higienicznych należy koniecznie umyć ręce i założyć jednorazowe rękawiczki. Aby zabezpieczyć ubranie Podopiecznego należy podłożyć pod brodę ręcznik lub podkład jednorazowy. Następnie nakładamy na szczoteczkę odrobinę pasty do zębów i podajemy ją Podopiecznemu (jeśli jest w stanie sam umyć sobie zęby) lub myjemy Mu sami zęby. Po skończonym szczotkowaniu podajemy pod brodę miseczkę oraz kubek z wodą w celu opłukania jamy ustnej. Podczas tej czynności unosimy Podopiecznemu lekko głowę. Końcowym etapem będzie wytarcie Podopiecznemu ust.
Na skutek zaburzeń wydzielania śliny, przyjmowania leków i zmniejszonego uczucia pragnienia, bardzo często możemy zaobserwować typową suchość ust. W takim przypadku śluzówka w jamie ustnej musi być dodatkowo nawilżana. Można do tego użyć płukanki z siemienia lnianego lub mięty, 0,5% wodę utlenioną lub roztwór metylocelulozy. Suchość w ustach można również zmniejszyć podając Podopiecznemu do ssania kostki lodu, zimnego ananasa, mrożone owoce, cukierki bez cukru lub gumę go żucia bez cukru.

Higiena jamy ustnej u Podopiecznego niesamodzielnego
Krokiem pierwszym jest przygotowanie wszystkich przedmiotów potrzebnych podczas toalety jamy ustnej. Będą to:

  • patyczki kosmetyczne dla niemowląt i małych dzieci,
  • szczoteczka do zębów,
  • pasta do zębów,
  • ręcznik,
  • kubek z wodą lub płyn do płukania jamy ustnej
  • płaskie naczynie, na przykład nerkowata miseczka.

Przed wykonaniem czynności higienicznych należy wytłumaczyć Podopiecznemu co zamierzamy zrobić. Następnie należy umyć dokładnie ręce i założyć rękawiczki jednorazowe. Opiekunko osób starszych, pamiętaj aby ułożyć Podopiecznego w pozycji półsiedzącej, lub jeśli nie jest to możliwe – na boku. Czynność ta zapobiegnie zachłyśnięciu się pastą lub płynem do płukania jamy ustnej. Kolejnym krokiem będzie podłożenie pod brodę ręcznika lub śliniak jednorazowego. Następnie prosimy aby Podopieczny otworzył usta. Posługując się patyczkami kosmetycznymi oczyszczamy wnętrze jamy ustnej u Podopiecznego.

Higiena jamy ustnej u Podopiecznego z protezami zębowymi
Jeśli Podopieczny jest samodzielny, może umyć protezę sam. W przypadku znacznej niesamodzielności postępuj zgodnie z poniższym:
Wyjmujemy protezę i myjemy ją dokładnie szczoteczką i pastą do zębów. Następnie płuczemy ją pod bieżącą wodą. Pod brodę Podopiecznego podstawiamy miskę lub płaskie naczynie i podajemy płyn, aby mógł On wypłukać jamę ustną. W kolejnym kroku wycieramy Podopiecznemu delikatnie usta i nakładamy pomadkę ochronną lub wazelinę. Na koniec wkładamy Podopiecznemu protezę. Aby utrzymać protezę na miejscu, jeśli nie ma przeciwwskazań, można nałożyć krem do mocowania protez.

Rada: Protezy zębowe są dodatkowym czynnikiem drażniącym błonę śluzową jamy ustnej. Jeśli to nie jest konieczne, Opiekunka osób starszych, może zakładać Podopiecznemu protezy zębowe tylko przed posiłkami. W międzyczasie protezy zębowe można przechowywać w kubku z wodą lub płynem do czyszczenia protez zębowych.